Verwersdijk 85

door Aad Kleijweg

In de zomer van het jaar 1979 werd bij de verbouwing van een huisje aan de zuidwest zijde van de Verwersdijk door ons bij de achtergevel een Tonput gevonden die in gebruik geweest is als beerput. Het huisje bevond zich tussen de Molenstraat en de Hoefijzersteeg. Het was het tweede huisje vanaf de Hoefijzersteeg. De Tonput werd gevonden op een plaatsje achter de achtergevel.


Verwersdijk 85

De Tonput was een grote ingegraven eikenhouten ton van 1,2 meter middenlijn en 2 meter diep. De ton had geen bodem en was zo op de zeeklei laag gezet. Resten van de bovenbouw of stort waren niet meer aanwezig De Tonput was geheel gevuld met beer. Boven in de Tonput begonnen we scherven van Wedgewood en wat scherven groen en gemarmerd aardewerk te vinden uit de 19e Eeuw. Daarna kwamen we in een laag waar verstoord door elkaar 18e, 17e en 16e Eeuwse scherven lagen. En onderin de Tonput lagen alleen scherven uit de 16e Eeuw. We kunnen dus aannnemen dat de ton waarschijnlijk in de 16e Eeuw is ingegraven. En dat de ton een keer gedeeltelijk is geleegd. De Tonput is in 1 avond leeg gehaald en de volgende avond de beer napluizend weer dicht gegooid.



Historische stadsplattegrond heruitgegeven afkomstig uit 1700. Als basis dienden kaarten van ongeveer een halve eeuw eerder. De plattegrond geeft dus de situatie weer van het midden van de zeventiende eeuw. De pijl geeft aan waar Verwersdijk 85 zich in Delft bevindt.

 Huisverw85d
Detail van de kaart figuratief van Delft uit 1678

Een lijst van vondsten uit de put Verwersdijk 85

17e Eeuw 1 Torenlepel, tin
17e Eeuw 1 Lepel, tin
17e Eeuw 1 bordje, tin
17e Eeuw 1 Grape, rood aardewerk 1 oor
16e Eeuw 1 Spaarpot, rood aardewerk compleet in tweeén
16e Eeuw 1 Grape, rood aardewerk
16e Eeuw 1 Zalfpot, rood aardewerk
16e Eeuw 1 Baardmankruik, steengoed hals ontbreekt
16e Eeuw 1 Rankenkruik, steengoed hals ontbreekt
16e Eeuw 2 Spaarpotten, rood aardewerk incompleet

Uit de scherven zijn verder nog enkele potten bij elkaar gepuzzelt.


Groepje aardewerk uit de tonput Verwersdijk 85

 
Grape: Tweede helft 16e eeuw
Vindplaats: Beerput Verwersdijk 85 Delft
Aardewerk: Rood met loodglazuur
Productiecentra: Inheems
Versiering: Ribbels op de schouder
Hoogte: ± 9 cm
Inhoud: 0,8 Liter

Spaarpot: Tweede helft 16e eeuw
Vindplaats: Beerput Verwersdijk 85 Delft
Aardwerk: Rood met loodglazuur
Productiecentra: Inheems
Hoogte: ± 9 cm
Productiecentra: Lokaal product


Opmerking: Toen deze spaarpot gevonden werd ontbrak er een scherf veroorzaakt door het openbreken. Gelukkig werd de ontbrekende scherf teruggevonden bij het doorzoeken van de beer bij het dichtgooien van de put. Bij de spaargleuf zie je dat er wat stukjes glazuur weggesprongen zijn, mogelijk veroorzaakt bij het proberen het reeds erin gestopte geld er weer uit te krijgen. Deze spaarpot behoort tot het type borstvorm. Spaarpotten in de 16e eeuw en vroeger hebben veelal een verticale gleuf. In de 17e eeuw gaat dat over in en horizontale gleuf. We zien ook andere modellen ontstaan in de 17e eeuw zoals spaarvarken en spaarhaan.

 

Copyright Aad Kleijweg