De turfdrager

door Aad Kleijweg

Bij de meeste pijpenverzamelaars van kleipijpen is wel het Goudse pijpenmakersmerk de turfmand bekend dat van 1718 tot 1898 door verschillende pijpenmakers in gebruik is geweest en als hielmerk is geplaatst.

Draaggildebord merk de Gekroonde Turfmand

Een voorstelling die je minder ziet is die van de Turfdrager welke we niet als een merk moeten zien, maar als versiering. Het kwam wel vaker voor in de 18e eeuw dat er beroepen als versiering werden geplaatst op kleipijpen. Bekende voorbeelden hiervan zijn de Stratenmaker, Varkenshoeder en Schaapsherder. Het is niet bekend waar deze pijpjes met de Turfdrager zijn gemaakt, maar vermoed wordt in Alphen aan de Rijn.

 
Afbeelding 1. De Turfdrager

In de eerste helft van 18e eeuw was turf naast hout nog de belangrijkste brandstof om op te koken en het huis te verwarmen. Turf.

Afbeelding 2. De Turfdrager

De Turfdrager

Beschrijvingssystematiek

1a. Afb 1. Arthur Schellingerhoud, Afb 2. Hans van der Meulen
1b. -
2a. Trechter
2b. Man met turfmand
2c. -/-
2d. -
2e. Ongeglaasd
2f. Gebotterd
2g. Radering rondom de ketelrand
2h. -
3a. -
3b. -
3c. -
4. ± 1760
5. Alpen aan de Rijn ?
6. -
7. -

Foto: Arthur Schellingerhoud

Foto: Hans van der Meulen